UTTS ile akaryakıt sektöründe usulsüz fatura kullanımının ve vergi kayıplarının önüne geçilmesi amaçlanıyor.
Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından altyapı çalışmaları yürütülen ve 2025 yılında hayata geçirilmesi planlanan Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS), akaryakıt sektöründeki usulsüz fatura kullanımından kaynaklanan vergi kayıplarını önlemeyi hedefliyor. Yerli yazılım ve donanımlar kullanılarak geliştirilen UTTS, ulusal bilgi güvenliğine katkıda bulunurken, aynı zamanda oluşturduğu ekosistemle istihdama da destek verecek.
Sistemin kurulum ve işletme sorumluluğunu üstlenen Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü, UTTS'nin 2025 itibarıyla tüm Türkiye'de uygulanacağını açıkladı. Yeni düzenlemeye göre, UTTS Tebliği kapsamında kiralama yoluyla edinilen veya işletmeye dahil olan ve iş amaçlı kullanılan yaklaşık 8 milyon taşıta, 31 Aralık 2024'e kadar dijital etiket olarak bilinen Taşıt Tanıma Birimi (TTB) takılması zorunlu olacak. Bu etiket, taşıtların plaka bilgilerini otomatik olarak kaydederek usulsüz fatura oluşturulmasının önüne geçecek.
Türkiye genelinde trafiğe kayıtlı yaklaşık 29 milyon taşıttan, vergi indiriminden faydalanarak akaryakıt harcamalarını gider gösteren yaklaşık 8 milyon taşıt bulunuyor. Mevcut sistemde plaka bilgileri, akaryakıt istasyonlarında görevli personel tarafından elle giriliyor, bu da usulsüz fatura oluşturulmasına ve milyarlarca liralık vergi kaybına neden oluyordu. UTTS ile bu kayıpların önüne geçilmesi planlanıyor.
UTTS Nedir?
UTTS’nin devreye girmesiyle birlikte plaka bilgileri sisteme otomatik olarak aktarılacak, böylece vergi kayıpları önlenecek. Ayrıca, akaryakıt sektöründe müşteri sadakatini hedefleyen mevcut Taşıt Tanıma Sistemi (TTS) programları, UTTS altyapısıyla entegre çalışarak avantajlarını artıracak. Kurumsal ve ticari taşıtlara indirim, vadeli ödeme, hediye puanları ve yakıt tüketim kontrolü gibi imkanlar sunan TTS programlarının erişim ağı, UTTS’nin merkezi altyapısı sayesinde genişleyecek. Böylece, yurt genelindeki 13 bin akaryakıt istasyonunun tamamında TTS hizmeti sunulabilecek.
UTTS Paydaşları
Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi'ni hayata geçirecek paydaşların listesi şöyle;
- Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü
- Gelir İdaresi Başkanlığı
- Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu
Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Hekim, UTTS’nin yerli donanım üretim merkeziyle birlikte 2025’te faaliyete geçeceğini belirtti. Hekim, "Yerli UTTS donanımlarının seri üretimi, Almanya, İngiltere ve Çin'den yapılan geçici donanım ithalatını sonlandıracak. Bu sayede yurt dışına çıkan döviz ülke ekonomisinde kalacak ve cari açığın azaltılmasına katkı sağlanacak. Aynı zamanda, yüksek katma değere sahip teknoloji üretimi ile yerli teknoloji ekosistemi desteklenmiş olacak," dedi. Ayrıca, Hekim, sistem dahilindeki taşıt plaka bilgileri ve diğer verilerin Türkiye’deki veri merkezlerinde, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) denetiminde saklanacağını vurguladı.